อยากได้เนื้อเพลงนี้มานานแล้ว แต่ไม่รู้จะไปหาที่ไหน
พอดีนึกถึงที่นี่ขึ้นมาได้ เพื่อนๆที่นี่ต้องรู้แน่ๆเลย ...รบกวนหน่อยนะคะ ^__^

อยากได้เนื้อเพลงเฉลียงสามารถเข้าไปดูได้ที่หน้าแรกครับ มีหัวข้อเนื้อเพลงพร้อมโน๊ตอยู่

อ้อ เห็นแล้วค่ะ แป่วว..หน้าแตกเลยเรา
ขอบคุณค่ะ

เนื้อเพลง: นิทานหิ่งห้อย
อัลบั้ม: เอกเขนก
ดู เนื้อเพลง ทุกเพลงของ เฉลียง
เด็กน้อยได้ยินเรื่องราว กล่าวขานมานาน ว่าหากใครได้นับหิ่งห้อย
มาเก็บเอาไว้ใต้หมอน นอนคืนนั้นจะฝันดี จะฝันเห็นดวงดาวมากมาย
ฝันเห็นเจ้าชายเจ้าหญิง ฝันแสนสวยงาม

เด็กน้อยนั่งตักคุณยายไต่ถามความจริง ยายยิ้มกินหมาก
หนึ่งคำไม่ตอบอะไรส่ายหัว ใจเด็กน้อยอยากเห็นจริง
อยากเห็นดวงดาวมากมาย อยากเห็นเจ้าชายเจ้าหญิง อยากฝันสวยงาม
หิ่งห้อยนับร้อยนับพัน ส่องแสงระยิบระยับกัน สว่างไสวไปทั้งต้นลำพู
เด็กน้อยแอบออกมา ไล่คว้าแสงน้อยมาดู ใส่ไว้ในกล่องงามหรู
ซ่อนไว้ใต้หมอน แล้วนอนคอยฝันดี

ตื่นเช้าพอได้ลืมตา มองเห็นคุณยาย มาแกล้งถามว่าเจอะอะไร
สนุกแค่ไหนที่ฝัน ใจเด็กน้อยจึงทบทวน ไม่ฝันเห็นอะไรมากมาย
รีบค้นเร็วไวใต้หมอนเปิดฝานั้นดู

หิ่งห้อยในกล่องตอนนี้เหมือนหนอนตัวหนึ่ง ไม่สวยดังซึ่งตอนอยู่
ใต้ต้นลำพูส่องแสง ยายยิ้มแล้วสอนตาม จะมองเห็นความจริง
อย่าขังความจริงที่เห็น อย่างขังความงาม
หิ่งห้อยนับร้อยนับพัน ส่องแสงระยิบระยับกัน สว่างไสวไปทั้งต้นลำพู
เด็กน้อยถือกล่องออกมา เปิดฝา แล้วแง้มมองดู
หนอนน้อยในกล่องงามหรูก็เปล่งแสงสุกใสบินไปรวมกัน

เด็กน้อยนอนหลับสบายอมยิ้มละไม ใต้หมอนไม่มีกล่องอะไร
ไม่มีสิ่งใดถูกขัง นอนคืนนั้นจึงฝันดี ได้ฝันเห็นดวงดาวมากมาย
ฝันเห็นเจ้าชาย เจ้าหญิง ฝันแสนสวยงาม (ลัลล้า ลัลล้า จนจางหาย)

ผมมาลองคิดเล่นๆกับคำถามที่เกิดขึ้นจากการเนื้อเพลงทั้งสอง
กับ What will be, will be.
คำถามที่เด็กถามแม่ของตน ๆลๆ เป็นคำถามชนิดใด
โตขึ้นเป็นอะไร สิ่งไหนจะเกิดหรือไม่  ซึ่งคำถามทั้งหมดเกิดจากการคาดการณ์และเกี่ยวข้องกับเหตุการณ์ที่จะเกิดในอนาคต นั้นคืออนาคตจะเกิดอะไร การตั้งคำถามอย่างนี้ไม่ได้แสดงให้เห็นถึงการวิเคราะห์และการคาดการณ์แต่อย่างใด เพียงแต่ใคร่รู้เรื่องของอนาคต เหมือนการหาหมอดู

คำตอบในเพลงมีว่า อะไรจะเกิด ก็จะเกิด เพราะ อนาคตไม่ได้เป็นของพวกเรา มันน่าคิดนะครับว่าถ้าอนาคตไม่ได้เป็นของเราแล้วเป็นของใคร พระเจ้า? การเล่นจักราศีของเทพเจ้า (aion)? มือที่มองไม่เห็นในระบบทุนนิยม? ท่านผู้นำพรรคในระบอบสังคมนิยม? หรือทั้งหมดนั้นเกินเลยกว่าความรู้ของมนุษย์ (ซึ่งนั้นก็อาจเป็นไปได้)

สิ่งที่น่าสนใจขึ้นไปอีกคือ จากเพลงนี้ อะไรคือบทบาทหน้าที่ที่มนุษย์ควรทำ ซึ่งตัวละครที่เด่นชัดในเพลงคือมนุษย์เพศหญิงที่ฉายให้เห็นตอนเด็ก-สาว-สู่การเป็นเมียและแม่  ความคิดที่สะท้อนได้จากเนื้อเพลง-จากตอนเด็กถามแม่-โตขึ้นถามผัว-จนกระทั้งมีลูกหลายคน (children) แล้ว ต้องตอบคำถามลูกด้วยประโยคที่เคยได้รับการขัดเกลาทางสังคมมา หรือภาษาชาวบ้านคือถูกฝึกกรอกหูมา สถานะของสตรีที่สะท้อนในเพลงนี้ช่างดูสิ้นคิดและเป็นฝ่ายรับ passive เสียเหลือเกิน (มันทำให้อยากใคร่ถามต่อว่า แม่ของเธอตอนตอบเธอตอนเป็นเด็ก นั้นก็เป็นอีรอบเดียวกันนี้หรือไม่จริง??) เราอาจคิดได้ถึงความคิดเรื่อง Pavlovian conditioning ที่โต้ตอบกลับอย่างที่ถูกฝึกมาอย่างในแบบการฝึกสุนัข คิดในแง่(ร้าย)นี้เพลงนี้ดูถูกภูมิปัญญาสตรีอยู่ไม่น้อย ตามความเห็นส่วนตัวของผมนะครับ

อันนี้ผมตั้งใจตีความแบบหนอนแหยะๆเลยนะครับ (หวังว่าคงตลกมากกว่าจะเป็นการไม่สุภาพนะครับ ถ้าเป็นกรณีหลังผมต้องขอโทษด้วยครับ)  ซึ่งคงเป็นด้านตรงกันข้ามกับแสงสว่างอันงดงามของหิ่งห้อยจากมุมองของพี่ต้วนนะครับ

คราวนี้ดูคำถามและการตอบในเพลงนิทานหิ้งห้อยบ้าง (บอกตามตรงครับว่าผมไม่เคยฟังเพลงนี้ นึกไม่ออกว่าร้องอย่างไร ใช้เปิดเวปดูเนื้อเพลงเอา)
มันเริ่มต้นจาก “เด็กน้อยได้ยินเรื่องราว กล่าวขานมานาน” มันเป็นเรื่องเล่าที่มีมานาน เจ้าหญิงและเจ้าชายที่ once upon a time แต่ไม่รู้เมื่อไหร่? แน่นอนนี่คือ myth เด็กน้อยจึงไต่ถามความจริง
อยากเห็นจริง (ซึ่งอาจอยากเห็นความฝันจริงๆ หรือเราอาจตีความได้ว่าอยากรู้เห็นจริงว่า myth ดังกล่าวถูกต้องหรือไม่) จึงเอามาใส่ใต้หมอน ถ้านี่ไม่ใช่การทดลองทางวิทยาศาสตร์ อย่างน้อยมันมีการสงสัย การถามจากผู้รู้ และการปฏิบัติทดลองดูว่าเห็นผลจริงหรือไม่ การคิดทบทวน อันแสดงให้เห็นถึงพัฒนาการ ซึ่งอาจเป็น pre-scientific แต่ก็มีแนวโน้มที่จะเป็นเช่นนั้น ซึ่งเท่านี้เราเห็นความแตกต่างทีเดียวจาก Que sera sera ซึ่งผู้หญิงฝรั่งคนดังกล่าวล้วนขาดคุณลักษณะ เธอคือคนที่ถามและคอยรับฟัง แต่เด็กน้อยไทย(? คงใช่มั้งครับ?) กลับ active สู่การเคลื่อนตัวในการกระทำการค้นหา เป็นโคลัมบัสแห่งการอยากเห็นจริงดังกล่าว โลกของเธอคือการออกค้นก็ว่าได้ครับ
การตอบ ยายตอบกลับแบบปรัชญามากๆ ตกลง “จะมองเห็นความจริง
อย่าขังความจริงที่เห็น อย่างขังความงาม” ว่าความจริงที่เห็นการปล่อยให้มันเป็นไปในสิ่งที่มันเป็นตามการตีความในด้านบวกแบบพี่ต้วน หรือทว่า โลกนี้มันพร้อมจะเปิดเผยในสิ่งที่ถูกปกปิดโดย myth หรือ มายาคติ (อันเป็นคำแปลที่อ.ปริตตา กออนันตกูลแปลไว้) หากเราไม่ปิดกันสายตาแห่งการมองความจริง อย่างขังความงาม คือประมาณ ความงามที่เห็นคือด้านหนึ่งของเหรียญที่มีด้านน่าเกลียดอยู่ และนั้นคือสิ่งที่เรียกชีวิตที่ทั้งสองด้านล้วนเล่นบทบาทในการมีลมหายใจ เหมือนดังหนอนน้อยคือฐานของความงามในด้านกลับ (ดูเว่อร์ ซะงั้นครับ) เพราะฉนั้นหลานเอ๋ยเปิดตาดูโลกซะ! การยิ้มและสอนของยายแสดงได้ทั้งมุมของความมีภูมิรู้เท่าทันหลานทั้งหมด หรือการเจ้าเล่ห์ พูดผิดครับ ฉลาดในทางเลือกของการตีความที่เธอทิ้งปริศนาให้หลานว่า จะตีแบบหนอนหรือหิ้งห้อยในการดำรงชีวิต
ที่เด็ดขาดคือยาย แน่นอนคงเป็นผู้หญิง (คงไม่ใช่ postmodern family มั้งครับ) และเด็กน้อยอาจเป็นได้ทั้งชายและหญิง (จากเนื้อเพลงเท่านั้นนะครับ มิวสิควิดีโอไม่เกี่ยว) และถ้าเราเลือกตีความเป็นหญิงแล้ว เราจะเห็นได้ว่าทั้งสองเพลงคือความแตกต่างที่ชี้ให้เห็นว่า ทำไมสตรีนิยมจึงต้องเกิดในตะวันตก และในขณะเดียวกัน มันอาจตั้งคำถามได้ว่าสตรีนิยมควรมีในไทยหรือไม่ และอย่างไร ซึ่งทั้งหมดนี้สะท้อนให้เห็นได้ในการเปรียบเทียบแบบเล่นๆอย่าจริงจังนะครับระหว่าง Que sera sera กับ เพลงนิทานหิ่งห้อยครับ

ยังคงติดตามอ่านครับพี่ต้วน อ่านเพลินดีครับ

โดม

โดยคุณ :

ขอโทษครับ ผมโพสท์ผิดบอร์ด

โดยคุณ :

ช่วยตีความแบบง่ายๆให้หน่อยนะคะ "จะมองเห็นความจริง
อย่าขังความจริงที่เห็น อย่างขังความงาม"
หิ่งห้อยในกล่องตอนนี้เหมือนหนอนตัวหนึ่ง ไม่สวยดังซึ่งตอนอยู่
ใต้ต้นลำพูส่องแสง ยายยิ้มแล้วสอนตาม  จะมองเห็นความจริง
อย่าขังความจริงที่เห็น อย่างขังความงาม
หิ่งห้อยนับร้อยนับพัน ส่องแสงระยิบระยับกัน สว่างไสวไปทั้งต้นลำพู
เด็กน้อยถือกล่องออกมา เปิดฝา แล้วแง้มมองดู
หนอนน้อยในกล่องงามหรูก็เปล่งแสงสุกใสบินไปรวมกัน